رشد نقدینگی

طبق اعلام بانک مرکزی، رشد ۱۲ ماهه پایه پولی در شهریور ۱۴۰۳ به رقم ۱۸.۷ درصد رسید که در مقایسه با رقم مشابه در شهریور سال ۱۴۰۲ (۴۱.۷ درصد) به میزان ۲۳ واحد درصد کاهش نشان می­‌دهد.

انضباط پولی و مالی که دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود در پیش گرفت باعث شد دو متغیر رشد نقدینگی و پایه پولی در مسیر کاهشی قرار گیرد؛ به طوری که رشد نقدینگی از ۴۰ درصد به ۲۵ درصد رسید.

طی دوره دو سال و نیم تصدی دولت سیزدهم، رشد نقدینگی به میزان ۱۶.۲ واحد درصد کاهش یافته که نشان‌دهنده بالاترین میزان کنترل نقدینگی در دولت‌های مختلف بوده این در حالی است که در دوران فعالیت دولت دوازدهم رشد نقدینگی با افزایش ۱۶.۷ واحد درصدی از ۲۳.۸ درصد در شهریورماه ۱۳۹۶ به ۴۰.۵ درصد در شهریورماه ۱۴۰۰ رسیده بود.

شهید جمهور سید ابراهیم رئیسی از زمان تشکیل دولت خود بیشترین تلاش را برای اجرای سیاست های پولی در دولت در جهت مهار تورم و کنترل رشد نقدینگی انجام داد و این مسئله به مهترین دغدغه اقتصادی دولت سیزدهم برای کاهش فشار اقتصادی بر مردم تبدیل شد.

اکوایران: بررسی‌ها نشان می‌دهد عمده کاهش رشد نقدینگی از ابتدای 1402 تا بهمن ماه، ناشی از کاهش سهم پول در رشد نقدینگی بوده است.

اکوایران: بررسی‌ها حاکی از روند نزولی رشد نقدینگی پس از فتح قله در مهرماه سال 1400 است. داده‌های رشد ماهانه نیز مؤید این موضوع هستند. این درحالی‌ست که کارشناسان اثرگذاری کنترل رشد نقدینگی در مهار تورم را علی‌رغم نیاز شدید بنگاه‌ها به نقدینگی، منوط به ادامه‌دار بودن کنترل نقدینگی و سایر عوامل تورم‌زا می‌دانند.

اکوایران: بررسی‌ها حاکی از آن است که 5.6 واحد درصد از رشد 27.6 درصدی نقدینگی در بهمن 1402 ناشی از رشد خالص بدهی دولت به شبکه بانکی بوده که علی‌رغم سهم 20 درصدی در رشد نقدینگی، کمتر از 6 درصد رقم نقدینگی کشور را تشکیل داده است.

اکوایران: آمار کل‌های پولی نشان می‌دهد علی‌رغم تجربه روند نسبتا کاهشی نرخ رشد پایه پولی پس از فروردین 1402 که به نوعی یکی از رکوردهای تاریخی به شمار می‌رود، همچنان کانال مشخصی از مهار رشد این کل پولی وجود ندارد.

اکوایران: آمارها نشان می‌دهد علی‌رغم اینکه خالص دارایی‌های خارجی و خالص بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی بخش اصلی پایه پولی را تشکیل می‌دهند، اما نقش خالص دارایی‌های خارجی برعکس خالص بدهی‌ بانک‌ها در مشارکت از رشد پایه پولی بهمن 1402 منفی بوده است.

اکوایران: هرچند که میزان صادرات نفتی از 33 میلیارد دلار به حدود 36 میلیارد دلار در سال گذشته رسیده، اما هم در زمینه صادرات غیرنفتی کشور با افت مواجه شده و هم میزان واردات به شدت افزایش یافته است.

اکوایران: علی‌رغم اینکه خالص بدهی دولت و شرکت‌های دولتی حدود 10 درصد از کل نقدینگی کشور را تشکیل می‌دهد، حدود 6 واحد از رشد 25.4 درصدی نقدینگی در دی ماه 1402 ناشی از رشد این دو بخش بوده است.

اکوایران: گزارش‌های اولیه حاکی از آن است که نرخ رشد پایه پولی در سال 1402 به 29.4 درصد رسیده که به نوعی کمترین رقم ثبت شده از مرداد 1401 به شمار می‌آید.