از آن نسلِ به‌یادماندی مدیران

بیژن رحیمی‌دانش مدیر پرسابقه سازمان برنامه و بودجه کشور، چهارم اردیبهشت سال ۱۳۹۴ به‌ناگهان درگذشت. خبر کوتاهی که بسیاری از اهالی اقتصاد کشور را عمیقا متاثر کرد. رحیمی دانش به نسلی تعلق داشت که پیش از انقلاب به دانشگاه رفتند و کار در نظام اداری را نیز همان زمان آغاز کردند.

او در دهه ۶۰ دبیر شورای اقتصاد بود – جایی که درباره قیمت‌ها تصمیم می‌گرفتند. آن زمان بخش بزرگی از اقتصاد کشور ذیل همین قمیت‌گذاری دستوری قرار داشت. به‌همین خاطر اطلاع داشتن از تصمیمات شورای اقتصاد، رانت بسیار بزرگی بود.

نقل است روزی از روزهای دهه ۶۰، یکی از اقوامش مهمان خانه او بود. رحیمی‌دانش از مهمان غذر خواست و به اتاق کارش رفت تا کارهای لازم برای شورای اقتصاد را پیش ببرد. کار که به درازا کشید، فامیلش به او سر زد و شوخی/جدی گلایه کرد که چرا بیرون نمی‌آید. بیژن رحیمی‌دانش لابه‌لای عذرخواهی و توضیح علت تاخیرش، گویا گفته بود که باید نامه گران شدن فلان محصول را آماده کند.

گذشت. ماه‌ها بعد زندگی آن شخص از این‌رو به آن‌رو شد. روزی رحیمی‌دانش دوباره او را دید و ازش پرسید: فلانی جنگ پیدا کردی؟. جواب فامیلش ساده بود: آره، تو. رحیمی‌دانش وقتی موضوع را فهمید برای همیشه با آن فرد قطع ارتباط کرد. آدمی که سال‌های زیادی در معرض چنین رانت بزرگی بود وقت فوتش ساکن خانه‌ای اجاره‌ای در سهرودی تهران بود.

او متولد آبان ۱۳۲۷ بود. در دانشگاه شیراز اقتصاد خواند و هم دوره افرادی چون محمد طبیبیان و محمد کردبچه بود. رحیمی‌دانش سال ۱۳۵۳ وارد سازمان برنامه و بودجه شد و در همین سازمان هم بازنشسته شد. 

او حتی بعد از بازنشستگی هم به فعالیت خودش ادامه داد و تلاش کرد دانش و تجربه خودش را به نسل‌های بعدی منتقل کند. او در مطبوعات هم حضور داشت و با مصاحبه تلاش می‌کرد در عرصه عمومی هم نقش بازی کند. جالب آن‌که آخرین مصاحبه او نیز ۳۱‍ فرودین ‍۱۳۹۴ منتشر شده است – کمتر از یک‌هفته از سکته قلبی و درگذشتش.

کارشناسانی که زیر دست او کار کرده بودند بعد از فوتش در خصوصش نوشتند: «نماد اخلاق اداری». همکارانش و مدیرانش هم جز به نیکی از او یاد نکردند. جالب آن‌که حتی خبرنگارانی هم که با او گفت‌وگو می‌کردند نیز بعد از فوتش دست به قلم شدند و او ادای احترام کردند:

ساده بود و صمیمی. اما در نگاهش دغدغه و اشتیاق با هم موج میزد. با اینکه حدود 13 سال از بازنشستگی‌اش می‌گذشت اما همچنان دلش برای برنامه و وبودجه کشور می‌تپید. خودش می‌گفت که دهه شصت را اغلب تا ساعات پایانی شب در سازمان مدیریت می‌گذراند تا شاید اندوهی از مردم بکاهد و البته نتیجه آن جلسات، کشور را از بحران اقتصادی خارج کرد.